“Bom đạn ác liệt trong chiến tranh tôi không sợ, chỉ sợ không còn sức để bên cạnh, rau cháo qua ngày cho các con, cháu…”, bà Hồ Thị Vân chia sẻ về hoàn cảnh bi đát của mình.

3 người con, 2 người tàn tật

Chiều muộn, men theo con đường làng, chúng tôi vào căn nhà cấp 4 của gia đình bà Hồ Thị Vân (78 tuổi, xóm 12, xã Quỳnh Thạch, Quỳnh Lưu, Nghệ An). Bà Vân dáng người lam lũ, lưng còng, tóc bạc, đôi mắt mờ đục.
Anh Nguyễn Bá Cường tàn tật nằm một chỗ.

Bà chậm rãi bê bát cơm tới chiếc giường tự chế đặt giữa sân để đút cơm cho anh Nguyễn Bá Cường (47 tuổi, con trai thứ 2 của bà). Bữa cơm chỉ vỏn vẹn vài miếng đậu phụ nhưng người đàn ông này ăn một cách ngon lành.

Từ khi sinh ra, cơ thể anh Cường đã không như trẻ bình thường khác. Thân và tứ chi của anh teo tóp, co quắp, không phát triển. Khi đã trưởng thành, cơ thể anh Cường chỉ như một đứa trẻ, cân nặng gần 10kg, chỉ có khuôn mặt là già đi theo năm tháng. Anh nằm một chỗ, mọi hoạt động dựa vào đôi tay biến dạng, cử động một cách yếu ớt. Sinh hoạt hàng ngày phụ thuộc hoàn toàn vào người thân.

Vừa đút cơm cho con trai, bà Vân vừa gạt nước mắt nhắc đến nỗi bất hạnh của gia đình. Chồng mất sớm, một mình bà tần tảo nuôi 3 con.

“Chúng khỏe mạnh đã đành, đằng này, 3 đứa con thì 2 đứa tàn tật. Con trai út may mắn khỏe mạnh hơn nhưng cũng ốm yếu so với những đứa cùng lứa tuổi. Hơn chục năm nay, tuổi già, sức yếu, lưng còng, mắt trái bị mù vĩnh viễn, mắt phải chỉ nhìn thấy lờ mờ nên tôi không còn làm việc được nữa, ở nhà phụ trông cháu và lo rau cháo qua bữa cho con”, bà Vân chia sẻ.
Bà Vân đút cơm cho con trai tàn tật.

Bà Vân từng là thanh niên xung phong, vào sinh ra tử tại chiến trường Quảng Trị. Ngoài anh Cường bị tàn tật thì anh Nguyễn Bá Hùng (49 tuổi, con trai đầu của bà) cũng có sức khỏe yếu, đôi chân teo tóp, đi lại khó khăn, mất sức lao động. Cả anh Hùng và anh Cường đều đang hưởng chế độ trợ cấp của Nhà nước.

Ngoài 30 tuổi, qua mai mối, anh Hùng hỏi cưới người phụ nữ “quá lứa lỡ thì”, lớn hơn 4 tuổi ở làng bên. Vợ anh Hùng khù khờ, chậm chạp, lại không biết chữ, không biết đi xe đạp, xe máy. 4 đứa con trai (một lần sinh đôi) lần lượt chào đời.
Anh Hùng, con trai lớn của bà Vân cũng bị tàn tật.

Hoàn cảnh gia đình bà Vân rất khốn khổ.

“Chỉ trong 2 năm, tôi phải gánh 2 cú sốc lớn khi con trai thứ 3 (mới 10 tuổi) qua đời vì ung thư gan. Con vừa mất được một năm, nỗi đau chưa kịp nguôi thì con trai đầu (18 tuổi) qua đời vì tai nạn giao thông. Nỗi đau liên tiếp khiến tôi không còn sức mà đứng dậy”, anh Hùng đau đớn chia sẻ.

Anh Nguyễn Bá Phương (38 tuổi, con trai út của bà Vân) có lẽ là người may mắn nhất trong gia đình khi được bình thường, khỏe mạnh hơn 2 người anh trai và cũng là chỗ dựa duy nhất cho cả gia đình. Hiện bà Vân và anh Cường được vợ chồng anh Phương chăm sóc.

“Mong có sức khỏe để làm chỗ dựa cho con”

Kinh tế của cả gia đình chỉ trông chờ vào 2 sào ruộng cùng số tiền trợ cấp của Nhà nước cho bà Vân là người chăm sóc 360.000 đồng/tháng và anh Cường 720.000 đồng. Để có tiền trang trải cuộc sống, ai thuê gì, anh Phương cũng đều cố gắng nhận làm.

Thời gian gần đây, anh Phương may mắn xin được làm công nhân tại một công ty ở Thanh Hóa, cách nhà 40km, với mức lương 6 triệu đồng/tháng.
Những đứa con thơ của vợ chồng anh Phương cũng sống lay lắt trong cảnh túng quẫn.

Một nách 4 con thơ (cháu lớn nhất 10 tuổi, nhỏ nhất vừa sinh được 7 tháng), mẹ chồng mù lòa, anh trai chồng tàn tật nên chị Đặng Thị Vỵ (33 tuổi, vợ anh Phương) chỉ ở nhà xoay xở, chăm sóc nên không thể đi làm kiếm thêm thu nhập. Cuộc sống gia đình luôn lâm vào cảnh chạy ăn từng bữa.

“7 năm trước anh Cường bị tai biến, phải điều trị mất gần nửa năm ở bệnh viện mới phục hồi sức khỏe. Cũng từ đó, anh ấy gánh thêm bệnh động kinh. Những lúc phát bệnh thì toàn thân co giật, miệng sùi bọt mép, mắt trợn ngược, có thể tự cắn lưỡi bất cứ lúc nào. Vì thế nên gia đình thường xuyên phải có người túc trực bên cạnh.
Bà Vân từng nhiều năm là thanh niên xung phong, vào sinh ra tử tại chiến trường Quảng Trị.

Các con còn quá nhỏ, sức khỏe yếu, thường xuyên ốm vặt, đi viện suốt. Căn nhà này 7 năm trước được một nhà hảo tâm ủng hộ 45 triệu đồng, vợ chồng tôi vay mượn thêm 200 triệu đồng để xây dựng. Đến nay, số nợ này vẫn chưa trả được đồng nào, cứ vay chỗ nọ đắp chỗ kia, còng lưng trả lãi hàng tháng”, chị Vỵ chia sẻ.

Dù nằm một chỗ nhưng anh Cường được tiếng rất thông minh. Không được đến trường cũng không ai chỉ dạy nhưng anh lại tự mày mò, biết đọc và sử dụng thành thạo máy tính. Anh Cường còn được người dân biết đến là một “nhà thơ tí hon” vì có khả năng sáng tác hàng trăm bài thơ hay về mẹ, quê hương, tình yêu…
Huân chương khánh chiến hạng nhì của bà Vân

Thơ anh Cường còn được đăng tải nhiều trên báo, tạp chí, được chia sẻ trên loa phát thanh của địa phương. Đây cũng là niềm an ủi, động viên lớn nhất của người mẹ bất hạnh.

“Bom đạn ác liệt trong chiến tranh tôi không sợ, chỉ sợ không còn sức để bên cạnh, rau cháo qua ngày cho con, cháu. Đến cuối đời rồi tôi cũng chưa được một giây phút bình yên, bớt lo toan, suy nghĩ. Nhìn con cái, đứa tàn tật nằm một chỗ, đứa cả đàn con nhỏ, khó khăn, nợ nần chồng chất thế này, tôi sao yên lòng được”, bà Vân tâm sự.
Hằng ngày bà Vân vẫn ra vườn hoặc sang hàng xóm xin rau về nấu canh cho cả nhà ăn.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Sỹ Lực – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thạch cho biết, bản thân bà Vân là người có công với cách mạng, từng tham gia thanh niên xung phong, chồng mất sớm, hoàn cảnh hết sức khó khăn.