Là nữ hoàng đế nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc cổ đại, Võ Tắc Thiên là nhân vật gây nhiều tranh cãi đối với giới nghiên cứu. Sau khi Võ Tắc Thiên qua đời, bà đã dựng một tấm bia không lời, nghĩa là bản thân tốt hay xấu, người đời sau có thể bình phẩm.

Ngôi mộ của Võ Tắc Thiên nằm ở Hàm Dương, tỉnh Thiểm Tây. Đây nơi Hoàng đế Đường Cao Tông cùng Võ Tắc Thiên được chôn cất cùng nhau, được gọi là Càn Lăng. Càn Lăng chiếm một diện tích rất lớn và là khu lăng mộ được bảo tồn tốt nhất của triều đại nhà Đường. Với sự phát hiện của khảo cổ học, Càn Lăng về cơ bản đã được khám phá, nhưng có một nơi chứa đầy sự kỳ lạ.

Ảnh minh họa

Đó chính là 61 tượng người đá không đầu trước cửa mộ của Võ Tắc Thiên. Từ khi phát hiện ra, người ta đã có ý kiến ​​khác nhau về danh tính của những tượng người đá này, nhưng không có bằng chứng xác thực. Thật bất ngờ, bài toán này đã được giải quyết bởi hai người nông dân.

1. Hai mối tình của Võ Tắc Thiên

Có vô số bộ phim về Võ Tắc Thiên, nhưng phim ảnh không bao giờ được coi là sự thật lịch sử, chúng chỉ là những bộ phim truyền hình được xử lý bằng nghệ thuật để mọi người xem.

Võ Tắc Thiên là con gái của một quý tộc nổi tiếng Võ Sĩ Hoạch, thống đốc Kinh Châu. Khi 14 tuổi, bà được Đường Thái Tông Lý Thế Dân chọn làm phi và ban cho cái tên Mị (Võ Mị). Sau đó, hoàng đế Lý Thế Dân qua đời, bà trở thành hoàng hậu của Đường Cao Tông Lý Trị của nhà Đường.

Võ Mị không được sủng ái đặc biệt trong thời kỳ của Lý Thế Dân, nhưng sau đó bà gặp Lý Trị, hai người dần giao tiếp và nảy sinh tình cảm. Khi Lý Trị lên ngôi liền phong Võ Mị làm hoàng hậu

Từ một tì thiếp trong cung điện Thái Tông… cuối cùng Võ Tắc Thiên đã thực hiện được nguyện vọng của mình, trở thành quốc mẫu vương triều nhà Đường. Nhưng để trở thành hoàng hậu, Võ Mị đã không ngại hi sinh chính con rột để bày kế hãm hại Vương hoàng hậu – vợ đầu của Lý Trị. Mặc dù một số quan phản đối mạnh mẽ việc thay hậu, nhưng với sự ủng hộ của hoàng đế Lý Trị, Võ Mị vẫn trở thành hoàng hậu như ý muốn.

Vào năm Vĩnh Huy thứ sáu, Đường Cao Tông Lý Trị lập Võ Mị làm hoàng hậu. Sau khi lên nắm hậu cung Võ Mị giết phế hậu và thê thiếp của Lý Trị một cách dã man, lập con trai của mình là Lý Hoằng làm thái tử. Và đã giúp Đường Cao Tông Lý Trị cách chức một số quan lại có ý định chống đối, làm phản.

2. Cuộc đời huyền thoại của Võ Tắc Thiên

Sau đó, Đường Cao Tông Lý Trị lâm bệnh và không thể xử lý các công việc triều chính, vì vậy ông đã để cho Hoàng hậu Võ Mị tạm thời thay mình. Từ khi nắm chính quyền, triều đình Cao Tông dưới bàn tay của Võ hoàng hậu ngày càng hưng thịnh. Khi đó, thế lực của Võ hoàng hậu ngày càng bành trướng, Đường Cao Tông Lý Trị vô cùng sợ hãi, ông đã bàn bạc với đại thần đương triều Thượng Quan Nghi để phế truất Võ hoàng hậu. Nhưng khi mọi chuyện bị lộ, Lý Trị đổ mọi chuyện lên Thượng Quan Nghi khiến ông bị Võ Mị tống vào tù và ban chết.

Sức khỏe của Lý Trị luôn không tốt, vì vậy ông đã ra lệnh cho thái tử Lý Hoằng phụ trách triều chính. Trong thời kỳ này, Võ hoàng hậu đã đạt được nhiều thành tựu trong chính trị, bà rất coi trọng việc phát triển nông nghiệp và biên soạn một số đạo luật, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống “kỳ thi hoàng gia”.

Thái tử Lý Hoằng được hoàng đế Lý Trị vô cùng yêu quý, muốn truyền ngôi cho. Nhưng Võ hoàng hậu không hài lòng với quyết định này, vì nếu Lý Hoằng lên ngôi, bà sẽ có ít quyền lực hơn trong tay.

Về phần mình, Lý Hoằng không hài lòng việc Thiên Hậu nắm quyền, muốn đoạt lại quyền lực. Lúc nhỏ, thái tử Lý Hoằng chơi thân với hai con gái của Tiêu thục phi là Tuyên Thành công chúa và Nghĩa Dương công chúa; nay thấy họ bị Võ hoàng hậu giam lỏng trong Dịch Đình, liền xin thả ra và ban hôn với với họ.

Năm Thượng Nguyên thứ 2 (675), Lý Hoằng cùng dự yến tiệc ở Hợp Bích cung cùng Lý Trị và Võ hoàng hậu thì đột ngột qua đời khi chỉ mới 28 tuổi. Trong triều có lời đồn cái chết này là do Võ hoàng hậu hạ độc. Hoàng đế Lý Trị quá đau lòng vì cái chết của con trai, bèn truy tặng làm Hiếu Kính hoàng đế.

Sau khi các học giả đời sau nghiên cứu, người ta cho rằng Lý Hoằng chết vì bệnh tự nhiên, ghi chép về việc Võ hoàng hậu hạ độc con cái của mình có thể là do các thế hệ sau bất mãn với việc Võ Mị đã cướp ngôi của gia đình họ Lý.

Sau khi hoàng đế Lý Trị của nhà Đường qua đời vì bệnh tật, ông đã ban chiếu chỉ cho thái tử Ung vương Lý Hiển lên ngôi, hoàng hậu Võ Mị chịu trách nhiệm về những vấn đề quan trọng không thể quyết định. Sau khi Lý Hiển lên ngôi lấy hiệu là Đường Trung Tông, Võ Mị từ hoàng hậu trở thành thái hậu.

Vài năm sau, Võ Mị phế bỏ ngai vàng của hoàng đế Lý Hiền và tàn sát tất cả con cháu của họ Lý và những người chống đối mình. Võ Mị lên ngôi lấy hiệu Võ Tắc Thiên, họ Lý đổi chủ. Khi Võ Tắc Thiên ở tuổi cuối đời, bà sủng ái hai anh em Trương Xương Tông và Trương Dịch Chi, khi bà ốm liệt giường, chỉ có hai vị thần này ở bên cạnh bà.

Tể tướng Trương Giản Chi và các đại thần khác đã nói bày mưu rằng Trương Xương Tông và Trương Dịch Chi muốn chiếm đoạt ngai vàng, dẫn quân cấm vào cung, giết chết hai người và buộc Võ Tắc Thiên phải thoái vị, lịch sử gọi đó là “Cuộc cách mạng rồng”. Võ Tắc Thiên không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phục danh vị và truyền ngôi lại Lý Hiển, triều đại nhà Đường tái xuất hiện và mọi thứ trở lại với hệ thống cũ. Sau đó, Võ Tắc Thiên chết vì bệnh ở 82 tuổi và được chôn cất cùng Đường Cao Tông Lý Trị ở Càn Lăng.

Cuộc đời của Võ Tắc Thiên quá huyền thoại, thiên hạ khen chê không ngớt. Không thể phủ nhận những thành tựu chính trị mà bà đã tạo ra, nhưng cũng đã gây ra nhiều oán thán bức hại nhiều người để giành quyền cai trị của riêng mình.

3. Tượng đá không đầu trước Càn Lăng

Càn Lăng được phát hiện vào năm 1958. Một số nông dân đã cho nổ đá, mở lối vào lăng. Sau hàng ngàn năm, Càn Lăng đã được khám phá lại. 61 bức tượng đá không đầu trước Càn Lăng đã làm dấy lên những cuộc thảo luận sôi nổi, nhưng không có dữ liệu và bằng chứng lịch sử nên vẫn chưa có cách nào xác nhận nguồn gốc của 61 bức tượng đá không đầu này.

Và bí ẩn này đã được giải quyết bởi hai người nông dân không lâu sau đó. Hôm đó, hai người đang xới đất thì bất ngờ va phải một vật cứng. Hai người họ đào một thứ gì đó ra, hóa ra đó là một cái đầu bằng đá. Hai người nông dân vội vàng liên hệ với các chuyên gia khảo cổ.

61 bức tượng đá không đầu ở lăng mộ của Võ Tắc Thiên.Các chuyên gia đã đến hiện trường và khai quật tại đây, và tìm thấy xung quanh rất nhiều đầu tượng người tương tự, sau khi xác định, người ta xác định rằng những tảng đá này được làm từ cùng chất liệu với bức tượng đá không đầu trước Càn Lăng. 61 bức tượng đá không đầu cuối cùng cũng được giải mã, vì có đầu nên danh tính của những tượng người này dễ dàng được xác định.

Họ đều là người tướng và quân sĩ tượng trưng cho việc tôn kính và canh giữ lăng mộ của Võ Tắc Thiên. Về việc tại sao đầu của những bức tượng đá này lại bị tách ra khỏi cơ thể, các nhà khảo cổ học cũng đã suy đoán.

Một giả thuyết cho rằng do có một trận động đất ở Càn Lăng, và một giả thuyết khác cho rằng ai đó đã cố tình phá hủy bức tượng đá. Dù bằng cách nào, không có bằng chứng thực tế để chứng minh. Nhưng nhiều giả thiết nổ ra cũng càng làm cho giai thoại về Võ Tắc Thiên thêm ly kì và bí ẩn.