Chiều 8/1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét việc bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn (KHĐTCTH) vốn ngân sách trung ương (NSTW) giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu, tiết kiệm chi NSTW năm 2022 cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công và bổ sung KHĐTCTH cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) từ nguồn dự phòng của KHĐTCTH.
Bố trí 63.725 tỷ đồng cho 5 lĩnh vực

Theo tờ trình do Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trình bày, nguồn dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW trong nước giai đoạn 2021-2025 tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022 là 63.725 tỷ đồng. Dự kiến nguồn này phân bổ cho 5 ngành, lĩnh vực gồm: quốc phòng; an ninh; quản lý nhà nước; khoa học công nghệ; giao thông.

Trong đó, lĩnh vực giao thông được đề xuất bố trí nguồn lớn nhất là 57.735 tỷ đồng cho 32 dự án để tập trung đầu tư xây dựng hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại, nhất là các công trình giao thông trọng điểm. Với lĩnh vực khoa học công nghệ, đề xuất bố trí 500 tỷ đồng cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư để mua sắm trang thiết bị cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trình bày tại phiên họp.

Đến nay, trong tổng số 50 nhiệm vụ, dự án, có 33 dự án đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định, đủ điều kiện giao, bổ sung KHĐTCTH với số vốn là 33.157,137 tỷ đồng. Có 17 dự án đang hoàn thiện thủ tục đầu tư.

Chính phủ trình UBTVQH báo cáo Quốc hội cho phép sử dụng 63.725 tỷ đồng nguồn dự phòng chung này. Trong đó, bổ sung KHĐTCTH vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 là 33.157,137 tỷ đồng từ nguồn dự phòng chung KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, chi tiết theo ngành, lĩnh vực. Đối với số vốn còn lại 30.567,863 tỷ đồng dự kiến bố trí cho danh mục dự án chưa đáp ứng thủ tục đầu tư theo quy định, Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, báo cáo UBTVQH cho ý kiến.

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, nhu cầu tiêu thụ điện tại Côn Đảo ngày một tăng cao. Nguồn điện chạy bằng dầu diesel tại chỗ không đáp ứng đủ, một số tổ máy phát điện diesel liên tiếp xảy ra các sự cố, thiếu hụt nguồn điện cung ứng cho các dự án đang được thu hút đầu tư nhằm phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng trên địa bàn.

Mặt khác, theo báo cáo của EVN, do giá thành sản xuất điện cao, trong khi giá bán điện phải thực hiện theo đúng giá bán ở đất liền nên càng phát điện nhiều càng lỗ và khoản lỗ lũy kế mỗi năm một lớn dần.

Sau nhiều cân nhắc, tính toán các phương án và tiêu chí như đảm bảo đáp ứng nhu cầu phụ tải tăng trưởng của Côn Đảo, hướng tới giảm phát thải carbon về 0 vào 2040 và bảo vệ môi trường, sinh thái Vườn Quốc gia Côn Đảo…, Chính phủ lựa chọn phương án cấp điện từ lưới điện quốc gia.

Về việc bổ sung KHĐTTH cho EVN, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết ngay từ đầu kỳ, Quốc hội đã quyết nghị bố trí vốn cho EVN để thực hiện dự án cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo. Tuy nhiên do việc hoàn thiện thủ tục đầu tư chậm, toàn bộ số vốn hơn 2.526 tỷ đồng dự kiến giao EVN đã chuyển về dự phòng KHĐTCTH.

Tại Quyết định 708/QĐ-TTg ngày 16/6/2023 về phê duyệt chủ trương đầu tư dự án, Thủ tướng đã giao Bộ Công thương là cơ quan quyết định đầu tư dự án, EVN là chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư dự án là 4.950,156 tỷ đồng, trong đó vốn tự có của EVN khoảng 2.423,996 tỷ đồng, vốn NSTW là 2.526,16 tỷ đồng. Theo quy định của Luật Đầu tư công, Bộ Công thương là cơ quan tổ chức lập kế hoạch đầu tư công, giao kế hoạch đối với dự án. Tuy nhiên, nếu giao Bộ Công thương thì số vốn còn thiếu là 2.423,996 chưa có nguồn cân đối. Bên cạnh đó, EVN không trực thuộc Bộ Công thương nên Bộ Công thương không thể giao vốn cho EVN. Vì vậy, để sử dụng hiệu quả nguồn vốn này, Chính phủ trình UBTVQH báo cáo Quốc hội phân bổ 2.526,16 tỷ đồng cho EVN để thực hiện dự án cấp điện cho huyện Côn Đảo.

Cấp 2.526,16 tỷ đồng cho EVN thực hiện cấp điện lưới cho huyện Côn Đảo

Qua thẩm tra, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách (UBTCNS) thống nhất việc Chính phủ trình Quốc hội bổ sung 63.725 tỷ đồng KHĐTCTH cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công. Một số ý kiến đề nghị Chính phủ giải trình cụ thể về việc thực hiện đối với các loại dự án, về việc bảo đảm thời gian trình, làm rõ tính cấp thiết đối với các dự án có trong KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025; làm rõ dự án thuộc thẩm quyền xem xét, quyết định của UBTVQH và dự án thuộc thẩm quyền của Quốc hội xem xét, quyết định.

Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 8/1.

Về nguồn vốn và số vốn còn thiếu so với dự kiến tổng mức đầu tư của dự án, Thường trực UBTCNS đề nghị Chính phủ báo cáo cụ thể về nguồn vốn và số vốn còn thiếu so với dự kiến tổng mức đầu tư của dự án dự kiến được bố trí từ nguồn vốn này đối với các dự án giao thông theo Nghị quyết số 106/2023/QH15 của Quốc hội và các dự khác kèm theo Tờ trình của Chính phủ để làm căn cứ trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Liên quan đến việc phân bổ vốn cho EVN, cơ quan thẩm tra thống nhất với đề xuất tại tờ trình và đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm và cam kết việc lựa chọn phương án cấp điện từ lưới điện quốc gia tối ưu nhất đảm bảo tính hiệu quả, tiết kiệm nguồn lực đầu tư, giá thành và chi phí hợp lý.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh đề nghị giao Bộ Công thương là cơ quan quản lý ngành, có trách nhiệm thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi dự án và các báo cáo, nội dung liên quan đến dự án theo đúng quy định pháp luật về xây dựng và các pháp luật có liên quan; thực hiện kiểm tra, giám sát, thanh tra bảo đảm không để xảy ra việc trục lợi chính sách, lợi ích nhóm, thất thoát, lãng phí./.